Süper gıdalar, vitamin, mineral ve antioksidan gibi besin maddeleri açısından zengin, sağlığı destekleyici özellikleri olan gıdalardır. Bu gıdalar, genellikle bitki bazlı olmakla birlikte, bazı balık ve süt ürünleri de süper gıda kategorisinde yer alabilir. Amerikan Kalp Derneği, "süper gıda" teriminin bilimsel bir tanımı olmadığını belirtse de bu gıdaların sağlıklı bir diyetin parçası olarak sunabileceği faydalar yadsınamaz.
Süper gıdalar, vücutta vücutta aşırı miktarda serbest radikal olduğunda ortaya çıkan oksidatif stresi azaltarak kanseri ve diğer hastalıkları önlediği düşünülen antioksidanlar gibi çeşitli besin maddeleri içerir.
İşte, sağlık üzerinde olumlu etkileri olan ve beslenme düzeninize ekleyebileceğiniz 5 popüler süper gıda:
Popüler süper gıdalar
Süper gıdalar tek başına mucizevi bir etkiye sahip değildir ve dengeli bir beslenmenin yerini alamaz, ancak en popüler olanlarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
-
Nar: Kış mevsiminin vazgeçilmezlerinden olan bu meyve, lif, A vitamini, C vitamini ve bazı B vitaminlerinin yanı sıra sinir sistemi ve kas sağlığı için gerekli olan kalsiyum, potasyum ve kırmızı kan hücreleri için demir gibi birçok besin içerir. Ayrıca yeşil çayın 3 katı kadar antioksidan içerir.[1]
-
Yaban mersini: Temmuz-Eylül ayları arasında tüketilen yaban mersini çoğu zaman süper gıda listelerinin başında gelir çünkü vitaminler, çözünebilir lifler ve fitokimyasallar açısından zengindir. Epidemiyolojik çalışmalar, düzenli ve orta derecede yaban mersini ve/veya antosiyanin alımını kardiyovasküler hastalık, ölüm ve tip 2 diyabet riskinin azalmasıyla, kilo kontrolüyle ve nörolojik korumayla ilişkilendirmektedir.[2]
-
Lahana: Kasım, ocak ve şubat aylarında tüketilebilen lahana, bir süper yiyecek olarak gördüğü ilgiyi hak ediyor, ancak bu, koyu yeşil yapraklı sebzelerin çoğu için geçerli. Örneğin; pazı, karalahana, ıspanak ve brokoli de öne çıkanlar arasında yer alır. Koyu yeşil renkli bu sebzelerin tamamı A, C ve K vitaminlerinin yanı sıra lif, kalsiyum ve minerallerle doludur. Lahana, göz sağlığı için önemli iki besin maddesi olan lutein ve zeaksantin açısından da zengindir. Geçmiş yıllarda yapılan bir araştırma, bu besinlerin gözlerinde düşük seviyelerde seyrettiği kişilerin yaşa bağlı makula dejenerasyonu ve katarakt gibi görmeyi tehdit eden hastalıklara yakalanma riskinin yüksek olduğunu göstermiştir.[3]
-
Fındık vb. yemişler: Fındık başta olmak üzere yemişler yüksek düzeyde mineral ve sağlıklı yağlar içerirler. Her ne kadar bunlar süper yiyecek listelerinde yaygın olarak yer alsalar da dezavantajları vardır. Kalorilerinin yüksek olması bir dezavantaj olarak sayılabilir. Bu noktada bir ipucu vermemiz gerekirse, kabuklu yemişlerin tüketilmesi daha idealdir çünkü yemesi zaman alır ve bu da sizi yavaşlatır. Dolayısıyla kalorisi yüksek bir besini çok fazla tüketmemiş olursunuz.
-
Balık: Somon, sardalya, uskumru ve diğer bazı yağlı balıklar, kalp hastalığı ve felç riskini azalttığı düşünülen omega-3 yağ asitleri açısından zengindir.[4] Balığın içerebileceği sağlığa zararlı maddeler konusunda endişeleniyorsanız, besin zincirinde üst sıralarda yer alan balıkları yemekten kaçının. Örneğin; köpekbalığı ve kılıç balığı gibi bazı balıklar, sardalya, ispinoz ve hamsi gibi daha küçük balıklara göre daha yüksek düzeyde cıva içerir. Cıva, zaman içerisinde vücutta atılsa da cıva içeren balıklarla sık beslenmek cıvanın vücutta birikmesine neden olur.
Süper gıdalar, sağlıklı bir beslenme düzeninin önemli bir parçasıdır, ancak mucizevi çözümler sunmazlar. Dengeli bir diyetin içinde yer aldıklarında, genel sağlık üzerinde olumlu etkileri olabilir. Süper gıdaları tüketirken, çeşitlilik ve ölçülü miktarlar önemlidir. Sağlıklı bir yaşam tarzı için süper gıdaları dengeli bir diyetin parçası olarak düşünün.